Dị ứng với đạm sữa bò là tình trạng khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ. Thống kê cho thấy có khoảng 2-8% trẻ em dưới 1 tuổi mắc bệnh này.

Dị ứng đạm sữa bò là gì?

Dị ứng đạm bò là phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với đạm bò. Đây cũng là một trong những dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ em và nguy cơ mắc bệnh cao nhất ở trẻ nhỏ.
Khi trẻ bị dị ứng với đạm sữa bò, hệ thống miễn dịch sẽ “nhận diện” đạm sữa bò là chất có hại, dẫn đến phản ứng dị ứng.

Nguyên nhân dị ứng đạm bò

Nguyên nhân dị ứng đạm sữa bò xuất phát từ thành phần đạm có trong loại thực phẩm này. Nó là loại thực phẩm đạm lạ đầu tiên mà trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần hấp thụ với số lượng lớn, đặc biệt là những trẻ đã bú sữa công thức.
Có hai loại protein gây dị ứng chính trong sữa bò: casein trong phần đặc của sữa nước và váng sữa trong phần lỏng còn lại của sữa.
Khi hệ thống miễn dịch nhận ra những protein này là có hại, cơ thể sẽ tự động tạo ra các kháng thể IgE để vô hiệu hóa các protein đó. Sau lần tiếp xúc tiếp theo, các kháng thể IgE báo cho hệ thống miễn dịch giải phóng histamin và các hóa chất dị ứng khác gây ra các dấu hiệu và triệu chứng dị ứng sữa bò ở trẻ em.

Dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò mẹ cần biết

Các triệu chứng lâm sàng khi bé bị dị ứng đạm sữa bò khá đa dạng, thời gian khởi phát cũng không xác định. Dưới đây là một số triệu chứng điển hình nhất cha mẹ có thể lưu ý để phát hiện bé bị dị ứng đạm sữa bò.

• Sưng môi và mi mắt
• Nổi mề đay, phát ban, chàm, ngứa, mẩn đỏ
• Sổ mũi, khò khè, ho kéo dài
• Thường xuyên trào ngược và nôn ói, nhất là sau khi bú sữa
• Tiêu chảy/táo bón, chướng bụng, đi tiêu phân lỏng, có máu
• Cơ thể thiếu máu thiếu sắt
• Mệt mỏi kéo dài hay đau quặn (khóc dạ đề) >3 giờ/ngày và kéo dài ít nhất 3 ngày/tuần

Các triệu chứng, dấu hiệu dị ứng đạm sữa bò có thể xuất hiện trong vòng 2 giờ kể từ khi trẻ uống sữa hoặc muộn hơn (trên 48h). Phản ứng dị ứng khiến cơ thể trẻ mệt mỏi, quấy khóc, chán ăn, ảnh hưởng đến sức khỏe và một số trường hợp phản ứng quá mẫn, sốc phản vệ có thể gây nguy hiểm.

Phát hiện dị ứng đạm sữa bò bằng cách nào?

Để chẩn đoán chính xác trẻ có bị dị ứng đạm sữa bò hay không, các bác sĩ tiến hành phân tích, đánh giá thông qua các triệu chứng lâm sàng của trẻ đồng thời thu thập thêm các thông tin về tiền sử bệnh, bệnh của trẻ và của bố mẹ . Một số yếu tố như tiền sử, thời gian xuất hiện các triệu chứng, loại sữa trẻ dùng, các triệu chứng đặc biệt,…
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm dị ứng đạm bò cùng với các xét nghiệm sau. các phương pháp như:

• Xét nghiệm IgE đặc hiệu đối với đạm sữa bò
• Xét nghiệm loại trừ: Không cho trẻ uống sữa từ 2-5 tuần
• Xét nghiệm dị ứng đạm bò: Ăn lại sữa bò.

Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ xử trí như thế nào?

Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ nếu chỉ có các biểu hiện nhẹ như sổ mũi, ho,… thì có thể kiểm soát tại nhà. Nếu xuất hiện các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng hơn, nên đưa trẻ đến trung tâm y tế để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị.

Cách chữa bệnh cho trẻ dưới 6 tháng tuổi

Ở độ tuổi này, nguồn dinh dưỡng chính của trẻ là sữa và sữa mẹ là tốt nhất. Nếu trẻ dưới 6 tháng bị dị ứng với đạm sữa bò, mẹ cần bổ sung đạm bò có hoặc không có trứng và đậu nành trong chế độ ăn của trẻ. Lúc này, bạn nên lưu ý bổ sung thêm canxi và vitamin D.
Sữa công thức đạm sữa bò được thủy phân hoàn toàn hoặc thức uống có axit amin được khuyên dùng cho trẻ không bú mẹ. Đây là loại sữa đã được thử nghiệm lâm sàng về độ an toàn và giá trị dinh dưỡng và được khuyến nghị sử dụng trong điều trị dị ứng lâu dài với đạm bò.
“Cha mẹ cũng có thể tìm thấy các công thức tương tự có dòng chữ ‘công thức không gây dị ứng’ và “Extensively hydrolyzed formula” (công thức thủy phân tích cực/thủy phân toàn phần/thủy phân hoàn toàn), “Amino acid-based formula” (công thức acid amin).”

Cách chăm sóc trẻ khi bị dị ứng đạm sữa bò

Trẻ em bị dị ứng với protein bò nên loại trừ thực phẩm có chứa thành phần này khỏi chế độ ăn uống của chúng và tránh sữa bò và thực phẩm có nguồn gốc từ sữa bò. Đồng thời, trong trường hợp trẻ bú sữa mẹ, cần kiểm soát chặt chẽ những thực phẩm mà cả mẹ và bé đưa vào cơ thể, bất kể chúng có nguồn gốc từ sữa bò hay không.
Trẻ bị dị ứng với đạm sữa bò có nhiều khả năng bị dị ứng với các loại sữa động vật khác, chẳng hạn như sữa dê, vì đạm trong sữa bò có thành phần tương tự với đạm trong sữa bò. Do đó, cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn của trẻ.

Dị ứng đạm sữa bò có tự khỏi không?

Không giống như các bệnh dị ứng khác, dị ứng với đạm sữa bò chủ yếu là tạm thời và biến mất khi trẻ 1- 4 tuổi. Sau khi trẻ được 1 tuổi hoặc tùy theo sức khỏe của trẻ, bạn có thể cân nhắc lại việc sử dụng các sản phẩm đạm bò. Thận trọng khi sử dụng một lượng nhỏ và tham khảo ý kiến ​​bác sĩ/chuyên gia. Theo dõi trong 4-8 giờ, nếu không có phản ứng gì có thể cho trẻ trở lại chế độ ăn bình thường với sữa bò và các chế phẩm từ sữa bò.

Mẹ và con